Laatst viel het me op dat twee mensen die ik ken schijnbaar precies het tegenovergestelde beweerden. Het ging over van binnen naar buiten of van buiten naar binnen leven. Maar bij nader inzien spraken ze elkaar niet tegen.

Een vriendin coacht vanuit de gedachte ‘van binnen naar buiten leven’. Ze bedoelt daarmee dat je zelf het uitgangspunt bent. Leven vanuit je eigen dromen en verlangens en in je eigen tempo. Een andere klant spreekt juist over van buiten naar binnen leven. Dit vanuit de optiek dat je altijd een context, een uitdagende situatie of andere mensen om je heen, nodig hebt om te groeien.

Al lijkt dit een paradox, toch is dat niet zo. In het leven is het enerzijds de opgave om jezelf te leren kennen, om te ontdekken wat voor jou belangrijk is en om daar trouw aan te blijven of te worden. Anderzijds zal de buitenwereld altijd aan je blijven trekken, iets van je willen. De vraag is dus: hoe blijf je jezelf en ben je tegelijk waardevol voor je omgeving?

Van binnen naar buiten

Je binnenwereld heeft invloed op hoe je je gedraagt in de buitenwereld. Om geen speelbal te worden van alles wat er in je leven gebeurt, is introspectie van belang, onder het motto ‘mens ken uzelf’. Wie ben je, waar hou je van, wat is je wereldbeeld? Wat doe of denk je, wat voel je? Dit vraagt onder meer om nader kijken naar uit welk gezin je kwam, welke rol je daar innam en hoe je je gedroeg. Welke overtuigingen en patronen werden er al met de paplepel ingegoten? Wanneer je volwassen bent heb je daardoor bepaalde overtuigingen en gedraag je je op een bepaalde manier. Door dat alles inzichtelijk te maken, krijg je zicht op wie je bent en kun je van binnenuit keuzes maken die wellicht beter bij je passen.

Van buiten naar binnen

De buitenwereld doet iets met je binnenwereld. Je groeit door de relatie met anderen. In een partnerrelatie zie je vaak dat de een zich opoffert, altijd de zin doet van de ander. Wanneer dit op enig moment duidelijk wordt, kan de opofferende partner zijn gedrag veranderen door meer voor zichzelf te gaan staan. Hierdoor groeit hij. Had deze persoon geen relatie gehad, dan was de neiging tot opofferen onzichtbaar gebleven, of hij was er in werk- of vriendschapsrelaties tegenaan gelopen. `Kortom: juist de interactie met andere mensen maakt bepaald gedrag zichtbaar. Ook bij een individuele sport of bijvoorbeeld het beklimmen van een berg kom je jezelf tegen en kun je leren.

Van binnen naar buiten leven of van buiten naar binnen is voor mij niet de vraag; het is een cirkel. Je komt iets tegen in de buitenwereld en daarmee ga je van binnen aan de slag. Een eindeloze beweging van groei. De mens is een individu en een sociaal wezen; twee kanten van dezelfde medaille.

Wanneer je anderen over jezelf vertelt, denk je vanzelfsprekend ook na over je binnenwereld en de wereld om je heen. Wie ben je en wat laat je daarvan zien, en wie in de buitenwereld zijn waardevol en boeiend voor jou?