In een roman treft het me soms dat ik me gemakkelijk in iemand kan inleven, ook al leeft diegene aan de andere kant van de wereld en heeft hij een ander geslacht. Heel sterk heb ik dat met de boeken van Murakami. Weliswaar zou ik die gedachtestromen nooit zo op kunnen schrijven, maar ze voelen zo vertrouwd alsof ze van mezelf zijn. En ze laten me nadenken over hoe ik de dingen zie en doe. Precies dat is zo mooi wanneer je een ander mens leert kennen.
Van de buitenkant lijkt iemand een vreemde. Maar vanaf het moment dat je in contact komt en uit gaat wisselen verandert er iets. Die vreemde blijkt al snel een bekende die net als jijzelf allerlei gedachten en opvattingen heeft en net als jij zijn makkelijke en moeilijke momenten. Soms heel anders, soms een beetje of misschien lijk je wel opvallend veel op elkaar.
Spiegelen
Hoe mooi is het om met een ander mens van gedachten te wisselen, open te staan voor zijn belevingswereld en te kijken wat dat in jezelf oproept. Wanneer ik een ander leer kennen dan maakt het me blij dat ik allerlei dingen in die persoon ontdek. En dat inspireert me ook. Om het voorbeeld van Murakami er nog maar eens even bij te pakken; het boek De Opwindvogelkronieken begint zo:
Toen de telefoon ging, stond ik in de keuken voor een pan spaghetti, lekker meefluitend met de ouverture van Rossini’s Diefachtige ekster, wat volgens mij de ideale muziek is om spaghetti bij te koken.
Tja, ik vind het lekker lezen, maar ik ben ook direct nieuwsgierig naar dat muziekstuk. Dat heb ik ook opgezocht natuurlijk en ik begrijp de ik-persoon (Toru Okada) wel; de muziek past inderdaad bij het water dat aan de kook komt. Het is een specifieke voorkeur van Toru Okada die me direct raakt. En bovendien houd ik zelf ook erg van spaghetti.
Voorkeuren, bepaalde gedragingen. Gemeenschappelijke interesses of juist heel verschillende: dat alles laat me nadenken over mezelf en hoe ik de dingen doe en zie. Bij romanfiguren, maar zeker bij ‘echte’ mensen. Ook als die ander een klant van mij is.
Essentie vastleggen
In de gesprekken die ik voer met ondernemers en professionals verplaats ik me voor twee uur in de wereld van de ander, terwijl ik vragen stel om dingen te verhelderen. Wanneer ik in de ander veel van mezelf herken is er een extra uitdaging: ik moet dan toetsen waarin we verschillen. Want al lijken we op elkaar, we zijn wel twee verschillende mensen. En wanneer ik de essentie van iemand vastleg gaat het om zijn essentie, niet om de mijne. Dat is iets waar ik me altijd bewust van ben.
Waarde verwoorden
Het doel van het gesprek is altijd om woorden te geven aan de onderscheidende waarde van een ander. Wat is de essentie van zijn ondernemerschap, waar staat hij voor, waar gelooft hij in? Daarnaast zijn de gesprekken vrijwel altijd meer dan dat. Het zijn diepe uitwisselingen over wat belangrijk is in het leven.
